Sâu Răng Nặng

Sâu răng là một bệnh lý răng miệng phổ biến có thể gặp phải ở bất kỳ đối tượng, độ tuổi nào. Nếu không có phương án xử lý và điều trị kịp thời, tình trạng bệnh sẽ phát triển thành sâu răng nặng gây ra nhiều ảnh hưởng xấu tới sức khỏe răng miệng, cũng như chất lượng cuộc sống. Bài viết sau đây sẽ cung cấp những thông tin cần thiết liên quan tới nguyên nhân, dấu hiệu, các phương pháp điều trị và phòng ngừa sâu răng hiệu quả, giúp bạn có những kế hoạch phù hợp để bảo vệ sức khỏe răng miệng tốt nhất.

Sâu răng là một dạng bệnh lý phổ biến về răng miệng có thể gặp phải ở cả người lớn và trẻ em. Theo thuật ngữ nha khoa, có thể gọi đây là bệnh mục xương răng, tình trạng chung của sâu răng ở mọi giai đoạn.

Dưới sự tác động mạnh mẽ của vi khuẩn gây tổn thương tới các lớp men răng, ngà răng và ăn sâu vào tủy răng, dẫn tới tình trạng sâu răng. Có nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan hình thành nên những điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn trú ngụ, sinh sôi và phát triển gây hại cho răng miệng như vệ sinh kém sạch sẽ, sử dụng các thực phẩm chứa nhiều đường, gặp vấn đề ảnh hưởng tới kết cấu răng.

Tình trạng sâu răng nặng thường gặp nhiều hơn ở các bé nhỏ trong độ tuổi phát triển răng sữa hoặc mới bắt đầu hình thành các răng vĩnh viễn thay thế. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, trong bất kỳ trường hợp nào sâu răng cũng gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe và gây ra nhiều biến chứng khó xử lý.

Thông thường, sâu răng sẽ trải qua 4 giai đoạn phát triển bệnh lý và mức độ ngày càng trở lên nghiêm trọng theo thời gian nếu không được xử lý kịp thời, cụ thể như sau:

• Giai đoạn 1:  Lớp men răng bị vi khuẩn tấn công

Trước khi tiến triển thành tình trạng sâu răng nặng, các vi khuẩn sẽ tấn công lớp bề mặt răng, gây tổn thương lên lớp men răng ngoài cùng. Khi này, vi khuẩn sẽ hình thành những đốm màu trắng đục và ăn mòn lớp ngoài khiến bề mặt răng trở lên gồ ghề. Những lỗ sâu răng do vi khuẩn hình thành thường nhỏ li ti, có màu trắng hoặc đen rất khó quan sát bằng mắt thường nên trong giai đoạn thời gian đầu của bệnh, mọi người không quá chú đế ý, quan tâm tới các vấn đề này.

Ngoài ra, các tổn thương trong giai đoạn này cũng không gây ảnh hưởng quá nhiều tới hoạt động hàng ngày. Các dấu hiệu răng bị sâu chưa quá rõ ràng nên răng miệng hoàn toàn không có các triệu chứng đau nhức, ê buốt hay khó chịu. Cũng chính vì vậy, nếu không thăm khám răng miệng định kỳ thì rất khó mới có thể phát hiện răng miệng đang bị sâu và có phương án điều trị khắc phục các tổn thương ban đầu nhanh chóng.

• Giai đoạn 2: Sâu ngà răng

Sau quá trình tấn công và phá hoại lớp men răng, các lỗ sâu tiếp tục phát triển và vi khuẩn ngày càng tác động tới sâu bên trong răng, cụ thể là phần ngà răng. Lúc này, những đốm màu trắng đục ban đầu sẽ dần chuyển sang màu nâu sẫm, đen và các hố sâu răng cũng hình thành rõ hơn, có thể quan sát bằng mắt thường những chấm nhỏ trên răng.

Về cơ bản, tới giai đoạn này, lớp men răng bị bị hủy hoại và mất đi, phần ngà răng không có lớp bảo vệ nên dễ dàng bị tấn công từ các vi khuẩn trong khoang miệng gây cảm giác ê buốt, đau nhức trong quá trình sinh hoạt ăn uống hàng ngày. Đặc biệt, có nhiều dây thần kinh cảm giác tập trung ở phần ngà răng, do đó, khi sử dụng thực phẩm lạnh hoặc nóng sẽ khiến răng nhạy cảm hơn. Từ đó, các cơn ê buốt, đau nhức, tức răng sẽ thỉnh thoảng xảy ra gây cản trở quá trình sinh hoạt hàng ngày.

Trong giai đoạn này, người bệnh bắt đầu cảm nhận được các vấn đề, bất tiện mà sâu răng gây ra và dần nhận thức được tình trạng bệnh lý này. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân mặc dù gặp phải các vấn đề trên nhưng cũng không quá chú tâm tới vì các cơn đau nhức không xuất hiện thường xuyên khiến tình trạng bệnh lý phát triển sâu răng nặng, tiến triển tới giai đoạn tiếp theo.

• Giai đoạn 3: Tổn thương tủy răng

Nếu phần tủy răng bị phá hoại hoàn toàn, các vi khuẩn sẽ tiếp tục tấn công tới các tổn thương bên trong răng và ăn sâu tới lớp tủy. Vi khuẩn răng miệng tấn công liên tục, mạnh mẽ tới phần tủy răng gây đau nhức, tần suất các cơn ê buốt, tức răng thường xuyên và kéo dài lâu hơn.

Bên cạnh đó, lớp tủy răng bị tổn thương cũng sẽ dẫn tới nhiều tình trạng kích ứng, sưng đau nghiêm trọng. Lúc này, tại vị trí răng bị sâu, các mô, mạch máu và dây thần kinh bị đè nén, tạo áp lực hình thành các cục sưng phồng đau nhức. Đây là dấu hiệu cho thấy sâu răng đã tới giai đoạn gây viêm tủy răng nghiêm trọng và bạn cần tới gặp bác sĩ để thăm khám điều trị trong thời gian sớm nhất.

• Giai đoạn 4: Chết tủy răng

Trong giai đoạn cuối cùng của bệnh lý sâu răng, vi khuẩn đã tích tụ quá nhiều, gây ra tổn thương nặng nề trong toàn bộ cấu trúc răng và có thể bắt đầu lây lan sang các vị trí các răng khác trên cung hàm. Khi này, sẽ không khắc phục những hệ quả do tình trạng sâu răng nặng gây ra, bệnh nhân sẽ có thể bị nhiễm trùng răng, gãy mẻ răng không thể phục hồi, rụng răng, sưng mặt,... Trong trường hợp xấu nhất, tiềm ẩn nguy cơ cao dẫn tới tình trạng áp xe răng, hình thành các túi mủ tại vị trí chân răng.

Nếu bị áp xe răng, bệnh nhân sẽ phải đối mặt với những cơn đau nhức, ê buốt, tức răng kéo dài triền miên, kèm theo những tình trạng sưng lợi, sưng mặt, viêm nhiễm, sưng hạch bạch huyết ở cổ,... vô cùng khó chịu. Ngoài ra, bệnh nhân cũng có dấu hiệu của việc bị hôi miệng, hơi thở có mùi cực kỳ khó chịu do vi khuẩn tích tụ và gây ra. Lúc này, để có thể xử lý một cách triệt để, bệnh nhân bắt buộc phải thực hiện nhổ răng và điều trị phục hồi chức năng cho răng để tránh các biến chứng nguy hiểm xảy ra.

Tình trạng sâu răng thường tiến triển nhanh và nguy hiểm hơn ở các đối tượng trẻ nhỏ trong độ tuổi khoảng 6 - 11 tuổi do thói quen ăn uống bánh kẹo ngọt không kiểm soát và chưa hình thành chế độ vệ sinh răng miệng khoa học, sạch sẽ. Những thói quen sinh hoạt răng miệng không lành mạnh tạo điều kiện cho vi khuẩn sâu răng hình thành, phát triển mạnh mẽ trong khoang miệng, khiến tình trạng sâu răng nặng diễn ra nhanh chóng và ảnh hưởng nhiều tới sự phát triển của răng miệng cũng như sức khỏe của bé.

Không chỉ đối với các đối tượng trẻ nhỏ, người lớn cũng thường xuyên gặp phải tình trạng sâu răng. Tuy nhiên, nhiều người lại không thực sự quan tâm và có thái độ chủ quan nhìn nhận về bệnh lý này. Trên thực tế, sâu răng nếu không được phát hiện, có phương án điều trị nhanh chóng có thể dẫn tới những biến chứng và hệ quả nghiêm trọng như:

• Toàn bộ cấu trúc răng bị phá hủy: Khi răng bị sâu, các vi khuẩn sẽ tấn công và dần ăn mòn các lớp cấu tạo từ ngoài vào sâu bên trong. Theo thời gian, nếu không được điều trị, toàn bộ cấu trúc răng sẽ bị vi khuẩn phá hủy hoàn toàn để lộ ra các hố sâu to, có màu đen có thể quan sát bằng mắt thường trên răng. Một phần răng có thể bị ăn mòn và hoàn toàn bị mất đi, không thể hồi phục lại.
• Đau nhức, ê buốt răng kéo dài: Trong suốt quá trình vi khuẩn tấn công tới răng, những phần dây thần kinh bị ảnh hưởng tới khiến bệnh nhân cảm nhận được những cơn đau nhức, ê buốt. Răng bị đau nhức, ê buốt có nhiều mức độ khác nhau nhưng chúng đều ảnh hưởng ít nhiều tới chất lượng cuộc sống cũng như sinh hoạt hàng ngày. Tình trạng tổn thương răng càng nhiều, hệ thống dây thần kinh càng bị chèn ép thì mức độ đau cũng gia tăng với tần suất nhiều và kéo dài liên tục hơn.
• Gãy rụng, mất răng: Việc răng bị tác động từ các vi khuẩn có hại khiến hệ thống miễn dịch cũng như bảo vệ của răng bị suy giảm đáng kể. Các lớp răng bị bào mòn, hình thành các mảng hố sâu lớn trên răng làm cho chúng dễ dàng bị gãy, vỡ, thậm chí rụng răng.
• Hạn chế chức năng răng miệng: Bị sâu răng nặng khiến tình trạng răng không đáp ứng được các chức năng nhai nuốt trong quá trình ăn uống hàng ngày. Việc bị suy yếu như đã đề cập còn có thể khiến răng bị gãy rụng hoàn toàn ảnh hưởng tới việc nhai, nuốt thức ăn. Nhiều trường hợp còn khiến bệnh nhân chán ăn, lười ăn dẫn tới cơ thể thiếu hụt nghiêm trọng dinh dưỡng và tình trạng suy nhược ở mức báo động.
• Miệng bị hôi, hơi thở có mùi khó chịu: Tại các vị trí ổ khuẩn gây sâu răng, thường hình thành các mùi khó chịu gây ra tình trạng hôi miệng ở bệnh nhân. Việc hôi miệng và hơi thở có mùi khó chịu như vậy luôn làm cho người bị sâu răng kém tự tin giao tiếp.
• Tình trạng áp xe răng: Trong trường hợp sâu răng nặng quá khả năng kiểm soát có thể dẫn tới biến chứng vô cùng nguy hiểm chính là áp xe răng. Theo các bác sĩ, đây là trường hợp đặc biệt, không quá phổ biến trong điều trị sâu răng. Tuy nhiên, việc xử lý, điều trị tình trạng áp xe răng cần thực hiện tỉ mỉ đúng cách, nếu không hoàn toàn có thể gây tác động xấu tới sức khỏe, thậm chí tính mạng của người bệnh.
• Viêm, nhiễm trùng nặng: Tại các điểm nhiễm trùng, vi khuẩn nhanh chóng phát triển và lây lan tới các mô mềm, vùng răng xung quanh một cách mất kiểm soát. Việc này có nguy cơ khiến phần xương hàm bị gãy, ảnh hưởng tới thần kinh, mạch máu. Nếu sâu răng gây ra các vết thương hở, vi khuẩn có thể từ đó xâm nhập, đi vào máu và gây ảnh hưởng tới toàn bộ cơ thể, đe dọa tính mạng người bệnh.

Tình trạng sâu răng nặng chủ yếu nguyên nhân xuất phát từ việc vi khuẩn tấn công, gây tổn hại tới hệ thống răng miệng trong thời gian dài mà bệnh nhân không thực hiện điều trị. Có nhiều yếu tố giúp vi khuẩn hình thành, trú ngụ và phát triển trong khoang miệng gây ra các vấn đề răng miệng, đặc biệt là sâu răng, có thể kể đến như:

• Chế độ chăm sóc răng miệng kém: Một trong những nguyên nhân cơ bản gây ra các vấn đề, bệnh lý răng miệng chính là bắt nguồn từ thói quen chăm sóc, vệ sinh răng miệng không đúng cách. Việc không vệ sinh sạch sẽ sẽ khiến các mảng bám, là nơi vô cùng thích hợp cho các loại vi khuẩn trú ngụ và phát triển tấn công khoang miệng, gây ra các vấn đề răng như sâu răng nặng.
• Sử dụng các thực phẩm không lành mạnh cho sức khỏe răng miệng: Theo các chuyên gia, sử dụng nhiều thực phẩm có hàm lượng đường và tinh bột cao có thể tăng nguy cơ bị bệnh lý sâu răng. Điều này là do các loại thực phẩm này sau khi trải qua môi trường khoang miệng sẽ phát triển thành các mảng bám dính chặt lên bề mặt răng, gây hại tới phần men răng. Ngoài ra, khi thành phần Streptococcus Mutans lên men các mảng thức ăn sẽ khiến bề mặt răng xuất hiện vết nứt, tạo điều kiện vi khuẩn tấn công vào sâu trong răng.

Sự xuất hiện của vi khuẩn gồm lợi khuẩn và hại khuẩn trong khoang miệng là điều bình thường. Tuy nhiên, nếu duy trì những thói quen sinh hoạt không lành mạnh như trên, các hại khuẩn sẽ phát triển nhanh chóng, ăn mòn lớp men bảo vệ răng, thậm chí tấn công sâu vào phần ngà và tủy răng, gây tình trạng sâu răng nghiêm trọng.

Những dấu hiệu nhận biết tình trạng bệnh lý trong mỗi trường hợp cụ thể sẽ khác nhau tùy thuộc vào mức độ sâu răng bệnh nhân đang gặp phải. Trong giai đoạn đầu, các dấu hiệu rất khó để quan sát và phát hiện, người bệnh thường chỉ nhận biết sâu răng khi gặp phải các triệu chứng như:

• Răng bị đau nhức, ê buốt kéo dài không rõ nguyên nhân.
• Khi ăn những thực phẩm ngọt, quá nóng hay quá lạnh sẽ thấy đau răng, răng nhạy cảm hơn bình thường.
• Trên bề mặt răng xuất hiện các lỗ nhỏ li ti, màu đen hoặc nâu sẫm.
• Khi nhai cắn thức ăn có cảm giác tức răng, đau nhức dai dẳng.

Thông thường với các tình trạng được chẩn đoán sâu răng mức độ nhẹ, người bệnh có thể thăm khám vệ sinh răng miệng tại các trung tâm nha khoa hoặc sử dụng một số mẹo dân gian đơn giản.

Tuy nhiên, khi vi khuẩn đã tấn công toàn bộ cấu trúc răng bao gồm men răng, ngà răng và tủy răng thì những phương pháp điều trị này sẽ không còn tác dụng nữa. Khi này, tình trạng sâu răng đã ở mức báo động nguy hiểm tới sức khỏe cơ thể. Chính vì vậy, bạn cần tới trực tiếp các trung tâm nha khoa để điều trị bằng các phương pháp y khoa chuyên sâu, giải quyết vấn đề sâu răng triệt để và hồi phục tình trạng sức khỏe răng nhanh chóng.

Tùy vào mức độ tình trạng sâu răng cụ thể, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện các phương pháp như:

• Bổ sung khoáng chất Fluoride: Khoáng chất Florua có tác dụng giúp cơ thể ngăn ngừa bệnh và tăng khả năng tự hồi phục cho răng. Nếu sâu răng chưa gây tác động nhiều tới tủy và ngà răng, bạn có thể điều trị bổ sung Fluoride để phục hồi lớp men bảo vệ bề mặt ngoài của răng.
• Trám răng: Trám răng hay hàn răng sẽ thay thế các phần tổn thương mà sâu răng gây ra. Để có thể thực hiện phương pháp này, nha sĩ sẽ loại bỏ hết các phần bị sâu và sử dụng chất liệu composite để làm đầy các hố sâu trên răng. Phương pháp này chỉ thực hiện với tình trạng sâu răng nặng nhưng với diện tích nhỏ, chưa ảnh hưởng tới các răng xung quanh.
• Bọc răng sứ: Đây là biện pháp tối ưu nhất khi sâu răng khiến răng bị lung lay nhưng tình trạng chân răng vẫn đáp ứng được đủ các yêu cầu mài cùi lắp mão sứ. Phần răng sứ thay thế sẽ giúp khôi phục hình dáng cũng như chức năng nhai cắn hiệu quả.
• Trồng răng Implant: Khi tình trạng răng sâu quá nghiêm trọng, không thể phục hồi thì trồng răng Implant là một biện pháp lý tưởng để giúp bạn khắc phục vấn đề sâu răng.
• Nhổ răng: Các chuyên gia chia sẻ rằng có tới 90% tình trạng răng sâu nặng sẽ không thể khôi phục và cần loại bỏ để tránh lây lan cũng như ảnh hưởng tới các vị trí răng xung quanh. Khi này, bệnh nhân cần thực hiện nhổ răng và có phương án cấy ghép răng giả thay thế vị trí răng đã mất để các răng không bị dịch chuyển hay có hiện tượng xô lệch hàm.

Sâu răng có thể gặp ở mọi đối tượng và cần thực hiện điều trị sớm để tránh những tổn thương có hại tới răng miệng. Do đó, khi phát hiện các dấu hiệu sâu răng, bạn cần chủ động thăm khám răng miệng và có phương án điều trị nhanh chóng. Sau đây là một số tiêu chí địa chỉ nha khoa uy tín bạn có thể tham khảo:

• Được cấp phép hoạt động từ Bộ Y tế: Đây là yếu tố tiên quyết hàng đầu để có thể đánh giá trung tâm nha khoa có uy tín, chất lượng hay không. Bệnh nhân khi tìm hiểu thông tin các trung tâm, đơn vị nha khoa có thể dễ dàng thấy giấy phép hoạt động được công khai rõ ràng. Việc này giúp bạn tránh được những cơ sở nha tặc điều trị chui, hạn chế tối đa nguy cơ “tiền mất tật mang” khi thực hiện xử lý tình trạng sâu răng nặng.

• Bác sĩ trình độ tay nghề chuyên sâu: Tay nghề, trình độ bác sĩ đóng vai trò hết sức quan trọng trong mọi ca điều trị nha khoa. Một bác sĩ có kinh nghiệm vững chắc và trình độ chuyên môn cao sẽ giúp bạn có trải nghiệm điều trị nha khoa nhanh chóng, tiết kiệm thời gian cũng như đạt được hiệu quả như mong muốn.
• Cơ sở vật chất, trang thiết bị đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn điều trị: Cơ sở vật chất cũng góp phần không hề nhỏ quyết định kết quả điều trị có thành công hay không. Các thiết bị, dụng cụ và thuốc có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng sẽ giúp bệnh nhân yên tâm thực hiện điều trị một cách an toàn, hiệu quả.
• Rõ ràng các chính sách, chi phí điều trị: Việc rõ ràng các chính sách hay mức phí sẽ giúp bạn nắm rõ và cân nhắc lựa chọn trung tâm điều trị phù hợp nhất với bản thân. Đồng thời, tránh được các chiêu trò lôi kéo khách hàng từ các trung tâm nha tặc kém uy tín.
• Được khách hàng đánh giá tích cực: Các trung tâm có độ uy tín và chất lượng tốt sẽ luôn được khách hàng đã và đang điều trị đánh giá, nhận xét tích cực. Bạn có thể dựa trên những bình luận, đánh giá, phản hồi từ khách hàng để tin chọn trung tâm điều trị cho bản thân.

Trên thực tế, bạn có thể hoàn toàn chủ động ngăn ngừa tình trạng sâu răng nặng, bảo vệ hàm răng trắng sáng và khỏe mạnh bằng các thói quen sau đây:

• Sử dụng kem đánh răng có chứa khoáng chất Fluoride, vệ sinh tối thiểu 2 lần/ngày, đặc biệt sau khi ăn và trước lúc đi ngủ.
• Dùng loại bàn chải lông mềm, kích thước phù hợp với khuôn hàm để vệ sinh sạch sâu, loại bỏ các vụn thức ăn bám dính ở các mặt ngoài, mặt trong, mặt nhai, mặt trên, mặt dưới và vị trí răng hai bên má hiệu quả. Chú ý tới việc vệ sinh sạch sẽ phần lợi và vị trí chân răng.
• Trong trường hợp bệnh nhân đang trong quá trình điều trị chỉnh nha, niềng răng thì cần vệ sinh kỹ càng hệ thống mắc cài hoặc khay niềng, hạn chế thức ăn bị kẹt tại các kẽ.
• Sử dụng bổ trợ các sản phẩm hỗ trợ vệ sinh răng miệng như: Nước súc miệng, máy tăm nước, chỉ nha khoa,... để loại bỏ hoàn toàn các thức ăn, mảng bám ở kẽ chân răng. Những sản phẩm hỗ trợ vệ sinh răng miệng này giúp vệ sinh sạch sâu một cách nhẹ nhàng, không gây ra tổn thương hở để vi khuẩn xâm nhập, ảnh hưởng tới sức khỏe.
• Hạn chế thói quen sử dụng các thực phẩm có chứa nhiều đường hay tinh bột nhằm hạn chế tác nhân gây ra vấn đề sâu răng.
• Hình thành và duy trì thói quen thăm khám sức khỏe răng miệng định kỳ mỗi 6 tháng/lần để răng miệng được theo dõi sức khỏe liên tục. Trong trường hợp phát hiện ra các bệnh lý như sâu răng, có thể xử lý nhanh chóng, tránh tình trạng bệnh lý kéo dài.

Sâu răng nặng là tình trạng rất nguy hiểm, tiềm ẩn các nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe nếu không được điều trị kịp thời. Hãy chú ý thực hiện bảo vệ và chăm sóc răng miệng khoa học để hàm răng luôn trong tình trạng khỏe mạnh nhất.

Xem thêm: Sâu Răng Trẻ Em Có Nguy Hiểm Không? Tất Tật Những Điều Cần Biết